Çocukların cinsel gelişim döneminde biyolojik faktörler, çevresel faktörler ve sosyokültürel faktörler etkilidir. İlk bebeklik evresinde cinsel gelişim çok önemli bir yere sahiptir. Bebekler kendi vücutlarını keşfederler. Kendi vücutlarına dokunarak kendilik algısı oluşturmaya başlarlar. Bu dönemde bebeğin dokunma ile keşfinden rahatsızlık duyarak engelleyici olmamak gerekmektedir. Bebeklik döneminin sona erdiği ilk çocukluk (2-6 yaş) döneminde çocuklar kendi cinsiyetini fark ederek farkındalık kazanırlar. Kendi cinsiyetine uygun davranış modelleri ve oyuncaklar oynamaya başlarlar. Bu dönemde dokunmak yerine soru sorarak keşfe devam ederler. Örneğin: Arkadaşının cinsel organı ile ilgili meraklanabilir, karşı cinsi tanımaya çalışabilir, karşı cinsten olan ebeveyni ile evlilik imgesi oluşturabilir. Bu dönemde oluşabilecek sorunlar; ailelerin çocukların sordukları sorulara eksik ya da fazla yani çok detaya girerek cevap vermesidir. Soruların net ve kısa cevapları olması sağlıklı olacaktır. Cinsellikle ilgili sorunlar: çocuğun basit bir nesne hakkındaki merakını gidermekten öteye geçilmemelidir.
İkincil çocukluk dönemi ise 6- 12 yaş arasını kapsamaktadır. Bu dönemde cinsiyet farklılığı, cinsel kimlik ve kimliğe uygun roller belirlenmiştir. Çocuklar hemcinsleri ile oyun oynayarak sosyal beceriler kazanırlar. Enerjilerinin büyük bir kısmını sosyal ilişkiler kurarak harcarlar. Cinselliğe olan ilgi azalmaya başlar. Ahlak gelişimi oluşmaya başlamasıyla cinsellik daha az ifade edilir. İkincil çocukluk dönemi sorunlarından örneklendirsek; Ebeveynlerin çocuklara 'sevgilim , aşkım' vb. hitapları , cinsellik içeren mesajlar vermek, mahremiyete özen göstermemek (çocuk ile banyoya girmek , çocuğun yanında soyunmak vb..)
*Çocuk talep ettiği zaman, anne - baba gereksinim duyulduğunu hissettiği zaman verilen bilgi en uygundur.
*Sözel bilgi verilirken önceden hazırlanmış düşüncesi yaratılmaması çocuk ebeveyn iletişimini güçlendirir.
*Bilgi veren yetişkin ile özdeşim , duygusal olgunluğu kolaylaştırdığı için bir kız çocuğuna annenin , erkek çocuğuna babanın bilgi vermesi daha sağlıklı olacaktır.
*Cinsel organlar çeşitli adlandırmalar ile değil ''vajina , penis'' ya da ''meme , testis'' olarak öğretilmelidir.
*Çocuk hangi ebeveyne soru soruyor ise cevabını o ebeveyn vermelidir. Sorulara sağlıklı cevaplar almak çocuğun ebeveynlere güvenini destekler.
*Çocuğun cinsellik vb konularda soru sormamasının nedeni; daha önceki dönemlerde reddedilişi , saçma ya da başta savma cevaplar verilmesiyle ilgili olabilir.
Psikolog Niğda DURMAZ
